Branża opakowaniowa, charakteryzująca się wysokim stopniem automatyzacji, coraz częściej korzysta z wyspecjalizowanych maszyn, linii produkcyjnych oraz rozwiązań informatycznych dostarczanych przez zagranicznych kontrahentów. Niezależnie od tego, czy mowa o leasingu maszyn pakujących, outsourcingu serwerów do obsługi systemów ERP, czy korzystaniu z zagranicznego oprogramowania w chmurze – przedsiębiorcy powinni mieć świadomość, że część tych płatności może podlegać opodatkowaniu podatkiem u źródła (WHT).
Niniejszy materiał wyjaśnia, kiedy użytkowanie urządzeń przemysłowych – także w formie usług IT – może rodzić obowiązek poboru 20% CIT oraz jakie “dobre praktyki” warto wdrożyć, żeby zminimalizować ryzyko niewłaściwej kwalifikacji usługi.
Zgodnie z przepisami ustawy o CIT opodatkowaniu 20% stawką podatku u źródła podlegają m.in. należności wypłacane na rzecz nierezydentów z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego. Niewłaściwa klasyfikacja umowy zawartej z zagranicznym partnerem może prowadzić do poważnych konsekwencji podatkowych, w tym zaległości i odpowiedzialności płatnika.
Organy podatkowe oraz coraz częściej sądy administracyjne wskazują, że pojęcie „urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego” należy interpretować szeroko. Prezentowane przez nich podejście obejmuje nie tylko „klasyczne” urządzenia przemysłowe (np. zgrzewarki, roboty pakujące), lecz również różnorodne środki techniczne wykorzystywane w działalności gospodarczej, takie jak urządzenia transportowe, budowlane, biurowe, komputerowe czy telekomunikacyjne.
Uwaga: Usługi IT z elementem sprzętowym – pułapka podatku u źródła także dla sektora opakowań
Bez względu na obszar działania, polscy przedsiębiorcy coraz częściej korzystają z zaawansowanych rozwiązań IT (np. systemów ERP, MES, zintegrowanych platform sterujących produkcją), tym samym powinni zwrócić szczególną uwagę na sytuacje, w których w ramach usług informatycznych dochodzi do udostępnienia infrastruktury sprzętowej (np. fizycznych lub wirtualnych serwerów, urządzeń sieciowych, routerów, centrów danych).
Jednym z kluczowych zagadnień na gruncie podatku u źródła jest kwalifikacja wypłacanych na rzecz zagranicznych podmiotów należności za korzystanie z różnego rodzaju sprzętu i infrastruktury technicznej do kategorii opłat za użytkowanie „urządzenia przemysłowego” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT (opodatkowane 20% WHT).
W praktyce organy podatkowe konsekwentnie prezentują rozszerzającą interpretację tego pojęcia, obejmującą nie tylko klasyczne maszyny przemysłowe, ale również sprzęt informatyczny i elektroniczny wykorzystywany w działalności gospodarczej.
Zgodnie z ukształtowaną linią interpretacyjną, do kategorii urządzeń przemysłowych zaliczane są przykładowo: fizyczne serwery, maszyny wirtualne oraz inny sprzęt komputerowy służący do przechowywania danych, zapewniania dostępności usług czy wykonywania kopii zapasowych (backup).
Organy podatkowe wskazują, że sam fakt wykorzystywania sprzętu IT w procesach o charakterze technicznym lub komercyjnym przesądza o jego zakwalifikowaniu jako urządzenia przemysłowego, nawet jeśli usługa świadczona przez zagranicznego kontrahenta formalnie określana jest jako „usługa IT” czy „usługa wsparcia technologicznego”.
Organy podatkowe podkreślają również, że kompleksowe usługi obejmujące m.in. najem lub udostępnienie urządzeń takich jak laptopy, routery, drukarki, urządzenia sieciowe, switche, infrastruktura serwerowa czy łącza telekomunikacyjne (np. MPLS) – w sytuacji, gdy rzeczywista treść świadczenia sprowadza się do umożliwienia korzystania z tych urządzeń – podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła.
W ocenie organów kluczowe jest bowiem nie to, jak dana usługa została nazwana w umowie, lecz faktyczny charakter świadczenia. Jeżeli istotnym komponentem jest udostępnienie urządzenia, to wynagrodzenie za taką usługę należy traktować jako należność licencyjną lub opłatę za użytkowanie urządzenia przemysłowego w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.
W rezultacie, płatnicy wypłacający należności za usługi IT o charakterze sprzętowym na rzecz nierezydentów powinni każdorazowo analizować, czy przedmiotem świadczenia nie jest de facto użytkowanie urządzeń przemysłowych. Niezastosowanie przepisów o WHT w takich przypadkach może prowadzić do ryzyka powstania zaległości podatkowych oraz odpowiedzialności płatnika za niepobrany podatek wraz z odsetkami.
Kluczowe jest nie tylko to, jak usługa została nazwana w umowie, ale również co jest jej rzeczywistym przedmiotem i funkcją ekonomiczną. Jeśli bowiem w ramach kontraktu usługowego dominującym składnikiem świadczenia jest udostępnienie infrastruktury technicznej (jak np. serwery lub sieć), to należy traktować to jako najem urządzeń, a nie typową usługę informatyczną. W rezultacie, może powstać obowiązek pobrania podatku u źródła od tej części wynagrodzenia (tj. za “użytkowanie” urządzenia).
W wydawanych rozstrzygnięciach organy podatkowe opowiadają się za „szerokim” rozumieniem pojęcia „należności licencyjnych za użytkowanie urządzeń”, obejmującego również świadczenia hybrydowe, które formalnie są prezentowane jako usługi IT, ale faktycznie opierają się na udostępnieniu urządzeń – w takich przypadkach może powstać konieczność dokładnej analizy umów oraz “rozbicia” wynagrodzenia na poszczególne komponenty (tj. usługi wsparcia oraz opłaty za użytkowanie urządzenia), aby móc poprawnie ocenić konsekwencje podatkowe na gruncie WHT.
Wnioski dla polskich przedsiębiorców
Z każdym kolejnym niekorzystnym wyrokiem lub rozstrzygnięciem organu wzrasta ryzyko niewłaściwej kwalifikacji świadczeń na gruncie przepisów o podatku u źródła.
W celu minimalizacji ryzyka błędnej kwalifikacji rekomendujemy wdrożenie następujących “dobrych praktyk”:
- każdorazowe analizowanie rzeczywistego charakteru świadczenia – niezależnie od jego nazwy w umowie,
- ocena czy nie mamy do czynienia z udostępnieniem urządzenia przemysłowego (a nie wyłącznie usługą niematerialną),
- dokonanie podziału wynagrodzenia na komponenty techniczne i usługowe, jeśli to możliwe,
- w razie wątpliwości – wystąpienie o interpretację indywidualną w celu zabezpieczenia płatnika;
- w razie dużej częstotliwości tego rodzaju usług – wdrożenie odpowiedniej procedury weryfikacji obowiązków w zakresie podatku u źródła.
W obliczu rosnących wymagań fiskusa, prawidłowa kwalifikacja usług z elementem sprzętowym ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa podatkowego przedsiębiorcy. Jeśli korzystasz z zagranicznych usług IT lub leasingujesz maszyny od nierezydentów – warto przeanalizować, czy nie występuje obowiązek poboru podatku u źródła.
W razie wątpliwości – zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem doradców podatkowych. Pomożemy ocenić ryzyko, przeanalizować umowy i zabezpieczyć Państwa firmę przed nieprzewidzianymi konsekwencjami.
Chojnacka & Łagowski
Doradcy Podatkowi
www.clpodatki.pl
Opublikowano: 22 maja 2025